Τα καλύτερα γλυκά κρασιά της Μεσογείου, οι κατηγορίες τους και με τι φαγητό θα τα συνοδεύσετε. Επιπλέον, μία συνταγή για ελαφριά πανακότα με γλυκό κρασί, χωρίς ζελατίνη.
To γλυκό κρασί, ή αλλιώς επιδόρπιο κρασί, είναι το κρασί που σερβίρεται μετά το τέλος του κυρίου γεύματος. Μπορεί να συνοδεύει το επιδόρπιο ή και να σερβιριστεί το ίδιο ως ένα ελαφρύ επιδόρπιο που θα κλείσει γλυκά το γεύμα μας, ανεβάζοντας λίγο ακόμα τη διάθεσή μας. Επιπλέον μπορεί να συνοδέψει ιδανικά μία πιατέλα με τυριά κατά τη διάρκεια φιλικών συναθροίσεων. Αν ανάμεσα στα τυριά προσθέσετε μερικούς ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα ή μία εύκολη σπιτική μαρμελάδα ροδάκινο, θα κάνετε τα πράγματα ακόμα πιο ενδιαφέροντα.
Γλυκά κρασιά είναι αυτά που έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη η οποία φυσικά τους δίνει πιο γλυκιά γεύση. Παρόλα αυτά, το πως αντιλαμβανόμαστε τη γλυκύτητα σχετίζεται με παράγοντες όπως η περιεκτικότητα σε αλκοόλ, η οξύτητα και οι τανίνες. Για παράδειγμα, η οξύτητα ενός κρασιού το κάνει να μας φαίνεται λιγότερο γλυκό απ' ότι είναι στην πραγματικότητα. Άλλά ακόμα και η θερμοκρασία σερβιρίσματος ή οι φυσαλίδες μπορούν να επηρρεάσουν το πόσο γλυκό αντιλαμβανόμαστε ένα κρασί. Για το λόγο αυτό, αν δύο κρασιά έχουν την ίδια ποσότητα ζάχαρης, αυτό με τις φυσαλίδες θα μας φαίνεται λιγότερο γλυκό.
Τύποι των γλυκών κρασιών
- Αφρώδη επιδόρπια κρασιά όπως τα Moscato d'Asti, Asti spumante, Brachetto d’Acqui
- Ελαφρώς γλυκά κρασιά όπως τα Gewürztraminer, Riesling, Viognier. Είναι ιδανικά για ένα ζεστό καλοκαιρινό απόγευμα.
- Πλούσια γλυκά επιδόρπια κρασιά όπως το Sauternais και τα ελληνικά με βάση το Μοσχάτο.
- Τα ενισχυμένα κρασιά όπως η μαυροδάφνη, το Πόρτο ή το Σέρι
Πως φτιάχνεται το γλυκό κρασί
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να παραχθεί ένα γλυκό επιδόρπιο κρασί και κάποιοι από αυτούς εξαρτώνται από την περιοχή ή τον τύπο των σταφυλιών. Το κοινό σημείο που έχουν οι περισσότεροι είναι το ότι “αφυδατώνουν” τα σταφύλια με στόχο την απομάκρυνση της υγρασίας και τη συγκέντρωση των σακχάρων τους μέσα σε κάθε καρπό.
- Καθυστερημένη Συγκομιδή: Τα σταφύλια αφήνονται ατρύγητα στο αμπέλι περισσότερο από το κανονικό με αποτέλεσμα να γίνονται ακόμη πιο γλυκά και σταφιδιασμένα. Το αποτέλεσμα είναι πως το παραγόμενο κρασί έχει περισσότερη υπολειμματική ζάχαρη.
- Ευγενής Σήψη (Noble Rot): Η ευγενής σήψη πραγματοποιείται όταν ένα είδος μύκητα (Botrytis cinerea), υπό ιδανικές συνθήκες, προσβάλλει τα σταφύλια και προκαλεί τη σήψη τους. Τα σταφύλια ζαρώνουν και γίνονται σαν σταφίδες ενώ το παραγόμενο κρασί αποκτά νότες από τζίντζερ και μέλι.
- Λιαστό κρασί: Τα σταφύλια, αφού τρυγηθούν, τοποθετούνται κάτω από τον ήλιο προκειμένου να σταφιδιάσουν και να συμπυκνωθούν οι χυμοί τους. Στη συνέχεια πηγαίνουν στην πρέσα για οινοποίηση.
- Κρασί του πάγου (Eiswein): Παράγεται συνήθως σε ψυχρές περιοχές όπως ο Καναδάς, η Γερμανία, η Αυστρία και η Ελβετία όταν ένας αμπελώνας παγώνει ενώ τα σταφύλια δεν έχουν τρυγηθεί ακόμα. Τα παγωμένα σταφύλια πρέπει να τρυγηθούν και να πιεστούν όσο είναι ακόμα παγωμένα, κάτι που συνήθως γίνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας. Επειδή οι προυποθέσεις αυτές δεν συντρέχουν συχνά, το κρασί του πάγου είναι πιο δυσεύρετο από τα υπόλοιπα.
- Ενισχυμένα κρασιά: Οι ενισχυμένοι οίνοι παρασκευάζονται με προσθήκη αλκοόλ στο κρασί κατά τη διάρκεια της ζύμωσης. Το αλκοόλ σταματάει τη ζύμωση (η οποία μετατρέπει τα ζάχαρα του μούστου σε αλκοόλ) με αποτέλεσμα η υπολειμματική ζάχαρη του κρασιού να είναι περισσότερη. Τα περισσότερα ενισχυμένα κρασιά είναι υψηλότερα σε περιεκτικότητα σε αλκοόλ και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής μετά το άνοιγμα.
Ποιά είναι τα καλύτερα Μεσογειακά κρασιά;
Είναι κοινή αλήθεια το ότι η Μεσόγειος έχει μερικά από τα καλύτερα κρασιά στον κόσμο, και οι επιδόρπιοι οίνοι δεν αποτελούν εξαίρεση. Όπως καταλαβαίνετε, αυτή η λίστα δεν μπορεί να αριθμήσει όλα τα κρασιά που υπάρχουν, γι' αυτό θα σας αναφέρω κάποια από τα αγαπημένα μου και κάποια που πιστεύω πως θα αγαπήσουν οι περισσότεροι από εσάς.
Moscato d’ Asti
Το Ιταλικό Moscato d’Asti είναι ένα ημιαφρώδες λευκό γλυκό κρασί το οποίο παράγεται από την αρωματική ποικιλία Moscato Bianco. Έχει αρώματα σταφυλιού, ροδάκινου, πορτοκαλιάς και λεμονιού. Είναι ιδανικό σε ένα ζεστό απόγευμα και μετά από ένα δείπνο. Σερβίρεται στους 6°-10° C και συνοδεύει φρέσκιες φράουλες, τυριά, ξερά φρούτα, μπισκότα αμυγδάλου και επιδόρπια με κρέμα.
Bracchetto d’ Acqui
Ένα Ιταλικό κόκκινο γλυκό αφρώδες κρασί το οποίο θεωρείται το κόκκινο αντίστοιχο του Moscato d’Asti. Είναι πολύ αρωματικο κρασί με χαρακτηριστικές νότες φράουλας. Σερβίρεται ως απεριτίφ ή επιδόρπιο στους 4°-10° C και συνοδεύει ευχάριστα φρέσκα φρούτα όπως φράουλες και ροδάκινα, ξηρούς καρπούς και μαλακά τυριά, αλλά και γλυκά με σοκολάτα.
Ελληνικό γλυκό μοσχάτο
Αυτό το λευκό γλυκό κρασί παράγεται κυρίως στο Ρίο Πατρών, στη Σάμο και στη Λήμνο. Το μοσχάτο Ρίου είναι η ελαφριά εκδοχή του με αρώματα λουλουδιών και φρούτων όπως ροδάκινο, πεπόνι, σταφύλι, πορτοκάλι και νότες καραμέλας. Το Μοσχάτο Σάμου χαρακτηρίζεται ως πληθωρικό με συμπυκνωμένη γεύση και αρώματα λουλουδιών, αποξηραμένων φρούτων, ξηρών καρπών και κηρήθρας, ενώ το Μοσχάτο Λήμνου παράγεται από την ποικιλία Μοσχάτο Αλεξανδρείας η οποία διακρίνεται για την αρωματική της ένταση και τη γευστική φινέτσα. Σερβίρονται στους 10° C και ταιριάζουν με τυριά, ξηρούς καρπούς, ελαφριές τάρτες φρούτων και γλυκά με εσπεριδοειδή. Δοκιμάστε το και με αυτο το τσιζκέικ χωρίς ψήσιμο με σοτέ ροδάκινα.
Βινσάντο από τη Σαντορίνη
Το Σαντορινιό Βινσάντο είναι ένα από τα καλύτερα γλυκά κρασιά παγκοσμίως. Το ηφαιστειογενές έδαφος, το ξηρό, άνυδρο κλίμα, ο άφθονος ήλιος και τα κλίματα που πλέκονται σε σχήμα καλαθιού για να προστατέψουν τα σταφύλια από το δυνατό αέρα δημιουργούν τις συνθήκες για εξαιρετικά γλυκά κρασιά. Το Βινσάντο παράγεται από τις ποικιλίες Αθήρι, Ασύρτικο και Αηδάνι από λιαστά σταφύλια τα οποία αποκτούν ένα βαθύ κεχριμπαρένιο χρώμα. Το ίδιο το κρασί, μετά από παλαίωση 6 χρόνων έχει ένα σκούρο καφεκόκκινο χρώμα και αρώματα από μπαχαρικά όπως κανέλα και γαρύφαλλο, ξερά φρούτα (βερίκοκο και σταφίδα) ξηρούς καρπούς, σιρόπι σφενδάμου και μέλι. Σερβίρεται στους 10° - 12° C και ταιριάζει με έντονα τυριά (ακόμα και ροκφόρ) και γλυκά τα οποία περιέχουν καραμέλα, καφέ ή ξερά φρούτα. Δοκιμάστε το και με αυτό το νηστίσιμο σιμιγδαλένιο χαλβά με γκανάς σοκολάτας.
Sauternes
Το γαλλικό Sauterne είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα παραγωγής γλυκού κρασιού με ευγενή σήψη. Παράγεται από τις ποικιλίες Sémillon, Sauvignon blanc, και Muscadelle και χαρακτηρίζεται από αρώματα μελιού, ροδάκινου, ξηρών καρπών και τζίντζερ. Ταιριάζει με γλυκά αλλά και αλμυρά πιάτα όπως θαλασσινά και πιάτα με κρέμα γάλακτος. Σερβίρεται στους 10° C και μπορεί να συνοδέψει πιάτα με τυριά και καραμελωμένα κρεμμύδια, τσιζκέικ, μαρέγκες και τάρτες με φρούτα και αυτή την πάστα φλώρα με ζύμη από ελαιόλαδο.
Μαρσάλα
Ιταλικό γλυκό κρασί από τη Σικελία το οποίο ενισχύεται με μπράντι ή αλκοόλ από σταφύλια. Έχει αρώματα βανίλιας, καστανής ζάχαρης, βερίκοκου, καραμέλας, ξερών φρούτων και ίσως νότες από καπνό. Συχνά χρησιμοποιείται στη μαγειρική αλλά είναι επίσης διάσημο ως συστατικό της κρέμας σαμπαγιόν και του τιραμισού. Σερβίρεται στους 12° C και μπορεί να συνοδεύσει καπνιστά κρέατα, κατσικίσια τυριά, ξηρούς καρπούς και σοκολάτα. Δοκιμάστε το και με αυτά τα cupcakes σοκολάτας με γκανάς από μασκαρπόνε.
Μαυροδάφνη
Η Μαυροδάφνη είναι ένα ενισχυμένο κόκκινο κρασί με έντονα αρώματα φρούτων και σύνθετα αρώματα δρυός λόγω των δρύινων βαρελιών που χρησιμοποιούνται για την παλαίωσή του. Σερβίρεται στους 8°-10° C και συνοδεύει τυριά, επιδόρπια με βάση τα κόκκινα φρούτα, αλλά και γλυκά με βάση την πικρή σοκολάτα.
Πόρτο
Το Πόρτο είναι ένα γλυκό Πορτογαλικό κρασί συνήθως από κόκκινα σταφύλια. Η Πορτογαλία δεν θεωρείται Μεσογειακή χώρα επειδή δεν βρέχεται από τα νερά της Μεσογείου, αλλά λόγω των πολλών κοινών στοιχείων που έχει με τις Μεσογειακές χώρες συμπεριέλαβα το κρασί στη λίστα αυτή. Το Πόρτο είναι και αυτό ένα ενισχυμένο γλυκό κρασί με αρώματα μούρων, κανέλας, καραμέλας και σοκολάτας. Σερβίρεται στους 15° - 20 °C αλλά εγώ το πίνω και πιο κρύο. Μπορείτε να το συνοδεύσετε με αλμυρά τυριά, ξερά φρούτα και καρύδια, αλλά ακόμα και αυτές οι τρούφες σοκολάτας μπορούν να σταθούν δίπλα του.
Σέρι
Το Ισπανικό Σέρι είναι άλλο ένα ενισχυμένο κρασί το οποίο έχει ξηρές και γλυκές εκδοχές. Το πιο γλυκό Σέρι είναι το Πέδρο Χιμένεζ Σέρι (PX Sherry) το οποίο μας δίνει αρώματα καφέ, σύκου, σταφίδας, χουρμάδων, βανίλιας και μελάσας. Θα το πιείτε στους 10° - 15° C και θα το σερβίρετε με έντονα τυριά όπως ένα ώριμο τσένταρ ή ακόμα και Γκοργκοντζόλα, αλμυρούς ξηρούς καρπούς, φράουλες, τάρτες με ξηρούς καρπούς και αυτό το σπιτικό παγωτό σοκολάτας χωρίς παγωτομηχανή.
Κουμανταρία
Η κουμανταρία είναι ένας επιδόρπιος οίνος από την Κύπρο και σύμφωνα με ορισμένες πηγές είναι το αρχαιότερο κρασί του κόσμου! Είναι γλυκιά σαν λικέρ, με πλούσια γεύση, φρουτώδες και με νότες βελανιδιάς. Μπορεί να είναι ενισχυμένος οίνος ή όχι. Συνοδεύει σοκολάτα και επιδόρπια με σοκολάτα, ξηρά φρούτα και τυριά έντονου χαρακτήρα όπως κοπανιστή Τήνου ή μπλε τυριά. Σερβίρεται συνήθως στους 12-14°C αλλα και αυτό το προτιμώ πιο κρύο επειδή είναι αρκετά γλυκό.
Η “πανακότα” χωρίς ζελατίνη με γλυκό κρασί
Αυτή η συνταγή είναι εμπνευσμένη από μία συνταγή της Άννας Όλσον η οποία γίνεται με κρασί του πάγου. Η Άννα είναι Καναδή οπότε είναι φυσιολογικό να χρησιμοποιεί κρασί του πάγου. Για αυτή την κρέμα χωρίς ζελατίνη μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε γλυκό κρασί (δεν την έχω φτιάξει με αφρώδες οπότε δεν ξέρω αν θα πετύχει) αλλά σας προτείνω να χρησιμοποιήσετε ένα ελληνικό μοσχάτο, ένα Βινσάντο, ένα Μαρσάλα ή ένα Sauternes.
Η πανακότα αυτή σερβίρεται μέσα σε ποτήρια επειδή η υφή της είναι αρκετά ντελικάτη, σχεδόν σαν μετάξι. Εκμεταλλεύεται την οξύτητα από το κρασί και από το χυμό λεμονιού προκειμένου να πήξει την κρέμα γάλακτος, και σερβίρεται ιδανικά με φρέσκα φρούτα ή λίγη μαρμελάδα και ένα τραγανό μπισκοτάκι βρώμης για αντίθεση στις υφές. Είναι πιθανότατα ένα από τα πιο εύκολα γλυκά που θα φτιάξετε, αφού το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να ανακατέψετε την κρέμα γάλακτος με το κρασί και τα υπόλοιπα υλικά και μετά να την αποθηκεύσετε στο ψυγείο μέχρι να πήξει.
Για να δημιουργήσετε το κεκλιμένο επίπεδο που βλέπετε στις φωτογραφίες μπορείτε να σταθεροποιήσετε τα ποτήρια σε αυγοθήκες ή να φτιάξετε φωλιές από αλουμινόχαρτο. Και αν δεν θέλετε να φτιάξετε το μπισκοτάκι από βρώμη, παραλείψτε το, ή αντικαταστείστε το με λίγη γκρανόλα.
Συνταγή
Πανακότα με γλυκό κρασί σε ποτήρι
Υλικά
Για την πανακότα:
- 2,5 κούπες (580 γρ) κρέμα γάλακτος 35% λιπαρά
- 0,5 κούπα (100 γρ) ζάχαρη
- 1 κουταλιά (15 γρ) μέλι
- 0,5 κούπα (120 γρ) γλυκό λευκό κρασί
- 2,5 κουταλιές (30 γρ) χυμό λεμονιού
- 0,5 κουταλάκι εκχύλισμα βανίλιας
- μία πρέζα αλάτι
Για το μπισκότο βρώμης:
- 1 κουταλιά ζάχαρη
- 1 κουταλάκι βούτυρο λιωμένο
- 2 κουταλιές μέλι ή σιρόπι σφενδάμου
- 5 κουταλιές νιφάδες βρώμης
- μία πρέζα κανέλα
Για σερβίρισμα:
- Φρέσκα φρούτα ή μαρμελάδα ή και τα δύο
Οδηγίες
- Φτιάξτε την πανακότα: Βάλτε την κρέμα, το αλάτι, το μέλι και τη ζάχαρη σε ένα κατσαρολάκι και ζεστάνετε μέχρι να λιώσει η ζάχαρη. Αποσύρετε από τη φωτιά και προσθέστε το λεμόνι, το κρασί και τη βανίλια. Αφήστε να κρυώσει για λεπτά, μοιράστε σε 6 ποτήρια και βάλτε τα στο ψυγείο για τουλάχιστον 6 ώρες.
- Φτιάξτε το μπισκότο βρώμης: Προθερμάνετε το φούρνο στους 175°C, βάλτε ένα αλοθμινόχαρτο σε ένα ταψί και λαδώστε το καλά.Βάλτε σε ένα μπολ τη ζάχαρη, το βούτυρο και το μέλι και ανακατέψτε καλά. Προσθέστε τη βρώμη και την κανέλα και ανακατέψτε μέχρι να ενσωματωθοούν.
- Ψήστε: Απλώστε το μίγμα στο ταψί σε μία λεπτή στρώση και ψήστε για 15-20 λεπτά ή μέχρι να ροδίσει.Αφήστε το να κρυώσει καλά, σπάστε το σε κομμάτια και φυλάξτε το σε μπολ μακριά από υγρασία.
- Πριν το σερβίρισμα βάλτε λίγα φρούτα ή μαρμελάδα πάνω από την πανακότα και ένα με δύο κομμάτια μπισκότο βρώμης. Σερβίρετε αμέσως.
Αφήστε μια απάντηση